Kinderen hebben betekent automatisch een berg afval. Toch? Of valt het wel een beetje mee? Ik ben begonnen met een less waste-levensstijl. Met een eenjarige dreumes, een partner en een hond. Zero waste zijn we nog lang niet, maar we zijn op pad. En dat is wat mij betreft het belangrijkste als het gaat om duurzaam opvoeden. Ieder stapje is er één. 

 

 

De 5 R-en

Zeg je zero waste, dan zeg je 5 R-en: refuse, reduce, reuse, recycle en rot. Want afval scheiden hoort zeker bij zero waste, maar je kunt nog zoveel meer doen dan dat. Word jij daar net zo enthousiast van als ik? Ik vertel je hoe de 5 R-en mij helpen in mijn duurzame keuzes. 

 

Refuse

Dit is de eerste stap. Als je zorgt dat het je huis niet binnenkomt, hoef je het ook niet te scheiden. De markt is ideaal als je minder waste wilt. Alles wordt ter plekke verpakt. En omdat je er zelf bij staat, heb je er ook invloed op waarmee jouw spullen verpakt worden. Kaas in een bijenwasdoek of kaasdoos, eieren in je oude eierdoos, brood in een katoenen zak, etc. Mijn dochter is gek op zacht fruit. Het liefst eet ze de hele dag blauwe bessen. Sinds kort stop ik met de zakjes ook een paar bakjes in mijn rugtas. Die de groentemeneer of -mevrouw dan vriendelijk vult. Niemand die er raar van opkijkt. 

 

De uitdaging zit ‘m in al die lekkere dingen mét verpakking. Want kijk eens rond in een supermarkt: al-les zit verpakt. De crackertjes, en soepstengels, de rijstwafels. Ik heb helaas geen Ekoplaza om de hoek. Gat in de Apeldoornse markt. 😉 Ik kies er nu voor om het wel te kopen, want mijn dochter is er weg van. En ondertussen zoek ik naar een duurzamere oplossing. 

 

Reduce

Minder kopen en minder verspillen: consuminderen. Ik ben een koopjesjager. Leuke dingetjes kopen geeft me een fijn gevoel. En toch word ik ook blij van minder kopen. Want ik heb al meer dan genoeg en ik houd geld over. En als we toch iets kopen, dan kijken we eerst of we het echt nodig hebben. Dat geldt ook voor het speelgoed dat hier binnenkomt. Een mooie stelregel daarvoor is: koop iets nieuws (of tweedehands) en geef iets weg. Als je kind wat ouder is dan het mijne, kun je het zelf iets laten uitzoeken. En aan iemand naar keuze weg laten geven. Geen speelgoed kopen, maar toch je kind lekker laten spelen? Dan is de speel-o-theek een goed idee. Speelgoed huren en weer terugbrengen als je kind erop uitgekeken is. 

 

Van minder kopen naar minder verspillen. In onze badkamer staat een gieter. Zo’n donkergroen buitengeval. We hebben hem nu toch niet nodig, want geen zomer. In die gieter vangen we al het water op dat anders door de gootsteen of het afvoerputje zou gaan. Bij ons gebeurt dat met name als we warm water nodig hebben. Al met al verlies je een hoop koud water voordat het goed warm is. Het opgevangen water gebruiken we om de rioollucht te verdrijven, want om de een of andere reden trekt de wc bij het doorspoelen het sifon van het bad leeg. Of de planten water te geven. Of de luieremmers om te spoelen. In de keuken vangen we het water op in de waterkoker, de gieter, de waterkaraf of een glas. 

 

Ik kreeg laatst van iemand de opmerking dat water opvangen ‘gepruts in de marge’ is. Er zijn andere stappen die meer impact hebben, bijvoorbeeld minder vlees eten. Wat mij betreft is die tegenstelling er niet. Of-of is voor mij niet aan de orde. Ik ga voor en-en. Zeker nu de zomers droger worden en er zoveel mensen op de wereld zijn die geen gezond drinkwater hebben. 

 

Onze dochter gaat één keer in de week in bad. Tenzij ze onder de modder zit natuurlijk. De andere dagen is het washandjeswerk. Haren wassen met shampoo doe ik al maanden niet meer. Dat scheelt je geld en afval. Kinderhaartjes hebben geen shampoo nodig. De mijne (nog) wel. Ik gebruik al een tijdje een shampoobar en was m’n haar 1 a 2 keer in de week. 

 

Reuse

Wat zit er in de afvalbak van een jonge ouder? Véél luiers en véél billendoekjes. Om dat te verminderen, kozen wij voor hergebruik. Onze dreumes draagt wasbare luiers. We gebruiken ook wasbare doekjes. Voor de handjes, voor het mondje, voor de billetjes. Eerlijkheidshalve moet ik er wel bij zeggen dat ik een droger heb. En die zeker in de winter regelmatig gebruik. Duurzaam leven vanuit een relaxte houding vind ik belangrijk. Niet jezelf (of anderen) pushen, want daar worden we allemaal overspannen van. 

 

Onder reuse valt ook het repareren van kapotte kleding of spullen. Je vindt mij (on)regelmatig achter de naaimachine. Om een naad van een jurkje vast te stikken. Of een speelkleed te maken van 4 oude lakentjes. 

 

Tweedehands spullen en kleding horen uiteraard ook bij reuse. Van de zomer kocht ik bij de kringloop een hobbelpaard, dat ik samen met mijn schoonzus een make-over gaf. Ik heb de mazzel dat ik veel kleding krijg. En als ik echt iets nodig heb, dan koop ik het via Vinted. Mijn dochter draagt de kleding van haar nichtje. Die is precies een jaar ouder. Als ik echt iets niet tweedehands op de kop kan tikken, dan kies ik voor duurzaam gemaakt en als het kan duurzaam vervoerd. 

 

Heb je weleens nagedacht over het lenen van kleding? Ik woon nou niet in het meest innovatieve deel van Nederland. Dat geeft helemaal niks, maar soms zit ik watertandend te kijken naar al die mooie initiatieven in het westen des lands. Ik las over een kledingleenwinkel in Amsterdam. Hoe leuk! 

 

Over reuse kan ik blijven schrijven. Nog ééntje dan: spelen en knutselen met afval. Alle doosjes, papiertjes, wc-rolletjes, etc. gaan eerst door de handen van onze kleine. Tenzij ik het wil bewaren als knutsel- of cadeaupapier. Ze zit nog in de knabbel- en scheurfase. 😉 

 

Recycle

Papier, plastic, rest. Het past bij ons – gescheiden – in één prullenbak. We hebben die bak al 6 jaar en nog steeds veel plezier van. En nu we actief bezig zijn met afval verminderen, is het idee natuurlijk dat die bak minder snel vol komt. Aan de andere kant kopen we ook regelmatig eten dat bijna over datum is. En dan komt afval wat ons betreft op de tweede plek. Wij hebben geen bezwaar tegen een plastic saladebak of een plastic opwarmmaaltijd als we daarmee eten redden van een restcontainer.

 

Rot 

Verrotting. Of als je een aangenamer woord zoekt: composteren. Door een natuurlijk verteringsproces maak je compost van je groenafval. Vorige zomer maakte mijn partner een compostbak van pallets, die ik tweedehands op de kop had getikt. De bak is een beetje aan de grote kant, dus ik weet niet zeker of ik komend seizoen compost heb. Mijn dochter is nu nog een beetje klein, maar met zo’n compostbak kun je je kind goed laten zien wat er gebeurt met ons groenafval. Het wordt door kleine beestjes opgegeten. Wat als restproduct overblijft, is eten voor de natuur. 

 

Er bestaan veel (innovatieve) composteerideeën voor als je geen grote tuin hebt. Zo kun je een wormenbak op je flat hebben of een compostvat in je keuken. En na drie weken is je compost klaar. Ik heb me daar verder nog niet in verdiept, omdat ik eerst de buitenmanier wilde proberen. 

 

Hoe pas jij de 5 R-en toe in jouw opvoeding?

Gerline is echtgenote, mama van een meisje van 1 en hondeneigenaar. Als freelance SEO-tekstschrijver werkt ze voor duurzame ondernemers en bedrijven. Daarnaast blogt ze op gerlineschrijft.nl over duurzaam opvoeden.