Zoals sommigen die mij volgen op Instagram weten, zijn we dit jaar verhuisd naar een mooi huisje aan een groot meer mét zonnepanelen. Zoals je begrijpt past dit helemaal in mijn duurzame plaatje 🙂 Het geeft me een goed gevoel dat we ons huishouden weer een stuk hebben verduurzaamd door het gebruik van zonnepanelen. Daarnaast vind ik het stiekem ook wel heel leuk om te zien hoeveel stroom we opwekken en terugleveren, en hoeveel ons dat maandelijks bespaart. Afgelopen zomermaanden leveren we meer stroom terug dan dat we verbruiken, maar ik ben vooral erg benieuwd hoe dat de komende wintermaanden gaat.

 

Deze besparing en investering in de toekomst smaakte naar meer, en zo was mijn interesse gewekt om uit te zoeken hoe we ons verbruik verder kunnen beperken of verduurzamen. Is het bijvoorbeeld momenteel al mogelijk om alleen stroom af te nemen en helemaal geen (aard)gas meer? In 2050 moet onze energievoorziening volgens de overheid helemaal klimaatneutraal zijn. Voor die tijd moeten we dus allemaal van het aardgas af. Maar welke alternatieven zijn er? 

 

alleen stroom

 

Belangrijk: eerst goede isolatie én ventilatie

Toen ik online wat research ging doen zag ik al snel dat als je volledig van het gas af wilt, het allereerst belangrijk is dat je huis goed geïsoleerd is. In principe zou je met een energielabel B een heel eind moeten komen. Ons huis heeft energielabel A++, dus dat is alvast een dikke check. 

 

Een goede isolatie is belangrijk omdat bijvoorbeeld een warmtepomp op veel lagere temperaturen verwarmt, en het noodzakelijk is dat je die warmte niet te snel kwijt raakt, anders ben je uiteindelijk alsnog duurder uit. 

 

Warmtepomp

Een warmtepomp zou dus een goed alternatief kunnen zijn voor je CV ketel. Naast de hybride warmtepomp zijn er zijn wel 4 verschillende soorten die je huis volledig elektrisch kunnen verwarmen: De lucht/water warmtepomp, de bodem/water warmtepomp, een warmtepomp met PVT-panelen en een lucht/lucht warmtepomp. De warmtepompen hebben veel voordelen, het is een bewezen technologie, naar verhouding verbruiken ze weinig stroom en in sommige gevallen kunnen ze in de zomer zelfs koelen. 

 

Warmtepompen zijn wel een stuk duurder dan een gewone CV ketel, maar je kunt er wel een subsidie voor krijgen. En als het goed is ben je op de langere termijn goedkoper uit. Over de prijzen van verschillende warmtepompen en de voorwaarden voor een subsidie kun je hier meer lezen. 

 

Elektrische CV ketel

Een ander alternatief voor gas is de elektrische CV ketel. Ik lees op de website van Feenstra dat een elektrische CV-ketel ook werkt met water in radiatoren, maar dus géén aardgas verbruikt. In plaats van een brander en een warmtewisselaar verwarmt een elektrisch verwarmingselement het water.

 

Helaas zitten er een aantal flinke nadelen aan een elektrische CV ketel. Zo blijkt dat een elektrische CV ketel over het algemeen niet goedkoper is dan gas. Nu is duurzaamheid natuurlijk belangrijk, maar om je maandelijkse kosten daarmee omhoog te drijven klinkt niet echt aantrekkelijk. 

 

Daarnaast lees ik ook dat veel woningen niet geschikt zijn voor een elektrische CV ketel, omdat de meeste woningen een hoofdaansluiting voor elektriciteit hebben met een zekering van max 1 x 40 Ampère, voor een elektrische cv ketel heb je een zogenoemde drie-fasenaansluiting nodig met een zekering van 3 x 35 Ampère. 

 

Een warmtepomp lijkt een goed, duurzaam alternatief te zijn voor de CV ketel. Maar is het überhaupt nu al mogelijk om alleen stroom af te nemen bij energieleveranciers? 

 

Alleen stroom afnemen

Ja, dat kan! Zo kun je bij bijvoorbeeld bij Greenchoice (ik ben al jaren klant en werk voor dit artikel ook met ze samen) een contract afsluiten voor alleen groene windstroom uit Nederlandse windmolens. Zo’n contract is trouwens ook handig als je aangesloten bent bij een warmtenet (stadsverwarming). 

 

Ik ga mij nog eens verder verdiepen in de verschillende soorten warmtepompen. Wie van jullie heeft al een warmtepomp (hybride of helemaal elektrisch) en wat zijn jullie ervaringen ermee? Zowel positieve – als negatieve ervaringen zijn welkom!

 

De Klimaatnerds podcast begon met twee vrienden: Joey van Loo en Liam Rozing – samen studerend, samenwonend, samenwerkend. zij leerden elkaar kennen op de opleiding Climate & Management op de Haagse Hogeschool. Zoals de naam al weggeeft, heeft de opleiding duurzaamheid als de rode draad. De energietransitie, circulariteit, watermanagement, mobiliteit, vrijwel alles passeert de revue. Toch wilden zij meer. In duurzaamheid is wat vandaag een innovatie is, morgen alweer achterhaald. Ook hadden ze zelf zo hun eigen mening over hoe verschillende duurzame onderwerpen zouden moeten worden aangepakt.

 

klimaatnerds



Op 6 maart 2019 werd de Klimaatnerds Podcast gelanceerd. Maar niet zonder slag of stoot. De eerste aflevering was met de toenmalige directeur van De Haagse Hogeschool. Een eerste keer iets doen is altijd spannend en het helpt niet wanneer de techniek niet meewerkt. De net aangeschafte dasspeldmicrofoontjes werden bediend met een app. Tijdens het testen van de apparatuur drukte Joey op start en toen de podcast daadwerkelijk begon drukte hij weer op stop. Oeps! Gelukkig nam de camera zelf ook nog geluid op. ‘Aldoende leert men’ is het spreekwoord dat past bij de reis die zij toen startten.

 

En wat een reis is het tot nu toe geweest. Zij zijn op ontdekking gegaan in de wereld van de duurzaamheidstransities. Van innovaties in de infrastructuur, de kledingindustrie, de bouw en de financiële sector tot aan slimmere steden en internationale betrekkingen. Het is mooi om te zien hoe verweven duurzaamheid is in alle onderdelen van onze maatschappij.

 



Toch bleek de grootste les dat we er nog lang niet zijn. De meeste sprekers in hun podcast zijn koplopers: bedrijven en individuen die hebben gekozen om het voortouw te nemen. Liam en Joey hopen dan ook dat de gesprekken mensen inspireren om binnen hun privéleven, maar vooral ook in hun werkzame leven, het verschil te maken. 

 

De Klimaatnerds podcast bood hen ook een nieuwe kans. Namelijk om de wijze lessen vanuit hun opleiding en de podcast in de praktijk te brengen. Er werd hun gevraagd om een bedrijf op te zetten en een groep studenten te verzamelen met dezelfde know-how en ambitie als zij. Daarvoor zouden zij een maand de tijd hebben. Zo’n kans laat je natuurlijk niet schieten.

 

Het bleek uiteindelijk niet om een maand te gaan, maar om twee weken. Gelukkig schoot een derde huisgenoot te hulp. Het duo werd een trio. David van Leeuwen, met ervaring uit de kredietwereld en een achtergrond als student International Business en Management, bood waardevolle hulp bij een aantal zakelijke aspecten waar Joey en Liam nog geen ervaring mee hadden. 

 

klimaatnerds podcast

 

Ze zijn nu inmiddels een jaar verder. De Klimaatnerds podcast en Klimaatnerds v.o.f. zijn beide nog steeds in bloei. De droom is eigenlijk alleen maar groter geworden. De droom is nu om in het hele land een studentennetwerken op te zetten onder de vlag van Klimaatnerds v.o.f.. Ze zijn hun lef dus nog niet verloren. Zo kunnen jongeren meer doen dan staken, maar juist werken aan de verduurzaming van Nederland.



Daarnaast hopen zij mensen mee te blijven nemen in hun reis zodat de kennis niet alleen terecht komt bij een select groepje. “We hebben iedereen nodig, want de wereld draait door met óf zonder ons. “

Als kind had ik het niet zo op spinazie, maar nu ik weet dat je er veel meer mee kunt dan alleen maar koken ben ik fan. En het mooie is, als je slim zaait kun je bijna jaarrond spinazie uit eigen moestuin eten. 

 

Veel moestuiniers raken teleurgesteld als ze voor het eerst spinazie zaaien: “Het is wéér doorgeschoten voordat ik kon oogsten”. Dit is ook mijn ervaring het eerste jaar dat ik enthousiast spinazie zaaide in mei. Zodra het een beetje warm werd, kwamen de bloemknoppen tevoorschijn en ging de smaak in rap tempo achteruit en moest ik de spinazie eruit halen. Maar nu ik beter weet hoe en wanneer je welke spinazie zaait, gaat het prima.

Ja, je leest het goed. Er zijn dus meerdere soorten spinazie. De kunst is om de juiste spinaziesoort op het juiste moment in het seizoen te zaaien. Dan heb je veel minder kans op doorschieten. 

 

Soorten spinazie 

Toen ik net startte kende ik alleen de vroege spinazie en de winterspinazie. That’s it. Welke ik ook gebruikte rond april/mei, allebei schoten ze door zodra de temperaturen stegen. Superfrusterend. En toen ontdekte ik twee jaar terug de Nieuw-Zeelandse spinazie (officieel geen spinazie, maar je bereidt hem wel precies hetzelfde en de smaakt lijkt op elkaar). En dit jaar ontdekte ik nog een leuke soort: de doorlevende spinazie (officieel eigenlijk ook geen échte spinazie). Die laatste ga ik volgend seizoen testen. Met al deze soorten samen kan ik straks praktisch elke maand van het jaar van spinazie genieten. 

 

Ja leuk, zul je denken, maar welke zaai ik dan wanneer en hoe? Ik leg het je uit. 

 

Zaaischema Spinazie

Als je dit schema ongeveer aanhoudt, ligt er het hele jaar spinazie op je bord: 

 

Vroege spinazie: hier start je mee. Je zaait hem van februari tot en met maart. Stop de zaden ongeveer 1-2 cm diep in de grond, op 3 cm in de rij en 15 cm tussen de rijen. De oogst valt dan tussen maart en juni. 

 

Doorlevende spinazie: deze zaai je vanaf half maart tot en met eind juni. De zaai-diepte en afstand is hetzelfde als bij de vroege spinazie. Deze soort kun je lang oogsten: van mei tot en met laat in de herfst. Als je hem oogst, snijd de stelen dan niet té diep weg, dan lopen de planten weer opnieuw uit en kun je dus maandenlang oogsten. Soms zelfs in het volgende seizoen. 

 

Nieuw-Zeelandse spinazie: deze variant kun je het beste binnen voorzaaien in april. Vanaf half mei kun je hem buiten uitplanten op 40-60 cm afstand van elkaar. Let op, de plant komt traag gang, maar in de volle grond kan hij in de zomer aardig uitdijen (de stengels kruipen over de grond) Reserveer dus genoeg ruimte. Je snijdt de stengeltoppen eraf en de plant groeit vrolijk verder. Je kunt oogsten tot de plant in de herfst afsterft.

 

spinazie in pot

Omdat ik niet veel ruimte heb in mijn moestuintje teel ik de Nieuw-Zeelandse spinazie in pot.

 

Winterspinazie: terwijl je de doorlevende spinazie nog hebt staan, is het tijd voor de laatste zaai van het jaar. Winterspinazie zaai je van augustus tot half oktober op dezelfde manier als de vroeger spinazie. Afhankelijk van wanneer je zaait, kun je oogsten tot december of als je wat later zaait (dat doe ik dus) het vroege voorjaar. 

 

 

Wat heeft spinazie nodig? 

Bodem: al deze soorten spinazie houden van een vruchtbare bodem met genoeg compost. Voeg dat dus altijd toe aan je bodem (en ook in je pot een beetje). Mest hoeft niet echt. 

Water: Zorg vooral ook dat je genoeg water geeft in warme periodes. Vooral de vroege spinazie schiet eerder door bij te weinig water. Heb je jouw spinazie in potten of bakken staan, geef dan bij droog weer elke dag water. Die grond droogt eerder uit. 

Zonlicht: Echte spinazie is een groente die je ook goed kunt verbouwen als jouw tuin in de schaduw ligt. Ook de doorlevende spinazie kan in de halfschaduw. Nieuw-Zeelandse spinazie houdt juist van lekker veel zon. 

 

Kijk jij al uit naar jouw eerste zelfgeoogste spinazie? Je kunt nu starten met het zaaien van winterspinazie! Wil je weten wat je nog meer kunt zaaien in september en oktober? Lees dan mijn blogs zaaien in september en zaaien in oktober

 

Veel moestuinplezier.