Hoe doe je groen tijdens de feestdagen? 7 tips
‘Oh, jee’, hoor ik drukbezette personen al denken: ‘moeten we daar ook nog aan denken tijdens die hysterisch drukke maand?’ Ach, niks moet, maar duurzame acties zijn vaak veel simpeler dan je denkt. En met deze zeven kant-en-klare tips voor groene feestdagen hoef je het zelf niet meer uit te vogelen. Fijne decembermaand!
1. De boom
Een echte boom kopen of een nepperd? Wat is het beste? Op het eerste oog lijkt het kopen van een echte spar de meest duurzame keuze (want geen plastic). Ware het niet dat de meeste Nordmannetjes na weken stralen in volle glorie weer kaal op straat staan bij het huisvuil. Niet echt duurzaam dus. Koop je echter een boom met kluit en plant je deze daarna in de tuin, dan spreken we van een groene actie. Uiteraard geen optie als je slechts een frans balkon hebt, maar in dat geval kun je er voor kiezen om een boom te huren of adopteren. Dit betekent dat je hem na gebruik weer inlevert, zodat hij daarna vrolijk verder kan groeien.
Een ander goed alternatief is een tweedehands kunstboom kopen bij de kringloop of op Marktplaats. Ben je überhaupt helemaal klaar met het ontwarren van kerstverlichting en katten of baby’s uit de buurt van kerstballen houden? Leen dan een beamer en projecteer de mega boom van het Rockefeller Centre in New York op je muur. Goedkoop, geen gedoe en openvallende monden gegarandeerd!
2. De kerstversiering
Neem je toch een boom en ben je klaar met die suffe ballen en slingers die momenteel op zolder staan? Of is het familiediner dit jaar bij jou en wil je koste wat kost de over the top kerststyling van je schoonzus van vorig jaar overtreffen? Duik niet meteen de Action of het tuincentrum in voor nieuwe sfeerverhogende tierlantijnen, maar kijk eerst on- of offline voor tweedehands spul. Koop je feestverlichting ga dan in elk geval voor ledlampjes (vooral als deze buiten dag-en nacht hangen te branden, scheelt dat een hoop energie).
Ook leuk is het om een kerst-ruilavond te organiseren met vrienden of familie. Versiering, kerstkaarten, cadeaupapier, chique uitgaanskleding: alles waar je op uitgekeken bent, neem je mee. Op het ruiladres, gooien jullie alles op een grote tafel en uitzoeken maar! Hartstikke gezellig én het scheelt misschien weer een hoop geld.
3. De cadeau’s
Je kan natuurlijk wel het hele jaar heel verantwoord bezig zijn door nauwelijks nieuwe spullen aan te schaffen, maar hoe doe je dat met sint- en kerstcadeau’s? Heb je jonge kinderen dan zijn er in elk geval twee leuke initiatieven genaamd Recycle Sint en Recycle Santa. Onder deze twee noemers worden overal in het land middagen georganiseerd waarbij je met andere ouders onderling speelgoed kunt ruilen. Op deze manier kun je afgedankte Barbies, games en brandweerauto’s weer mooi inpakken en cadeau geven aan je kind (die hier ongetwijfeld net zo blij mee is als met een pakje uit de winkel). Uiteraard kan je ook volwassen cadeautjes tweedehands kopen (al moet je er dan nog beter op letten dat het er nog een beetje puik uitziet).
Andere opties zijn kaartjes voor een concert, theatervoorstelling, voetmassage, workshop of welke CO2-arme ervaring dan ook. Geef je wel liever iets fysieks, kies dan bijvoorbeeld lekkere bonbons, een plant, het boek De Verborgen Impact, sokken van bio-katoen of koop een duurzaam product bij bijvoorbeeld Dille en Kamille of EcoGoodies. Wat je zelf krijgt, moet je natuurlijk altijd maar afwachten, maar werken jullie in de familie of vriendenkring met verlanglijstjes, dan zijn dit uiteraard ook ideetjes om zelf te noteren.
4. Het eten
Net zoals kerst voor een groot deel gaat over cadeautjes (tsja, zo is het wel), is een andere hoofdzaak: het eten! Ga je met de familie naar De Librije of gewoon lekker wokken? Een duurzame keuze is snel gemaakt door een vegetarisch gerecht te nemen (iets wat tegenwoordig een stuk eenvoudiger is dan tien jaar geleden). Eet je bij je schoonouders thuis dan wordt het al iets lastiger. Sta je binnen de familie al lang bekend als iemand die geen vlees eet, dan zullen ze daar waarschijnlijk al rekening mee houden. Ben je sinds kort gestopt of wil je gewoon even een tijdje geen vlees eten kan je het altijd van tevoren even aangeven.
Geef je zelf een etentje en wil je eigenlijk liever geen vlees serveren omwille van het milieu, maar zijn je gasten echte carnivoren? Een idee is om in de weken vooraf vlees in te kopen dat vanwege de korte houdbaarheidsdatum voorzien is van een afprijssticker. Ingevroren blijft dit namelijk nog drie maanden goed. Zo kom je tegemoet aan je gasten én houd je toch rekening met het milieu. Heb je na het diner nog veel eten over: geef het mee aan de gasten, de buren, vries het in of maak er de dagen erna nog wat lekkers van. Alles beter dan weggooien!
5. De kleding
De tijd dat ik speciaal voor Kerst of oud en nieuw nieuwe kleding kocht, ligt al een tijdje achter me. Ik trek iets uit de kast (praktisch alles is zwart, dus maakt toch niet veel uit), doe een grote flonker-oorbel in en klaar. Voel jij er niks voor om weer in die paillettenjurk van vorig jaar aan de kerstdis of tussen de oliebollen te zitten en hangt er werkelijk níets geschikts meer aan je kledingrek? Kijk eens bij je zus of een vriendin! Is het bij hen ook armoe troef, vlieg dan de (ja, daar is ‘ie weer) kringloop of vintagewinkel in. Is er ook daar niks van je gading, dan biedt de kledingbibliotheek misschien uitkomst. Hier kun je naast vintage en duurzame merken soms ook kleding lenen van jonge ontwerpers. Zo heb je altijd iets aparts. Er is er een ‘bieb’ in Amsterdam, Arnhem en Den Haag.
Koop je toch liever een gloednieuw kledingstuk, dan kan je natuurlijk ook je hart ophalen bij een van de duurzame merken die bijvoorbeeld te vinden zijn bij vele fysieke winkels en online shops als De Groene Knoop en EcoGoodies. En wil je het milieu écht een dienst bewijzen? Laat alle synthetische kleding links liggen, zowel nieuw als vintage. Elke keer dat ze gewassen worden, laten ze namelijk duizenden microvezels los. De plastic soep is al gevuld genoeg!
6. Het vuurwerk
Persoonlijk ben ik geen fan van vuurwerk. Vooral niet als ik op oudjaarsavond slalommend langs de rotjes en voetzoekers naar mijn feestadres moet fietsen. Maar goed: veel mensen vinden vuurwerk nu eenmaal een fantastisch ritueel om het nieuwe jaar in te luiden. Jammer alleen dat het voor een hoop milieuvervuiling zorgt. Twee uur na de jaarwisseling is de concentratie fijnstof in de lucht veertig keer zo hoog als normaal. De zware metalen in -voornamelijk siervuurwerk- zorgen er ook voor dat de bodem en het water flink vervuild wordt.
Als je wel van plan bent om wat gillende keukenmeiden of ander spul de lucht in te schieten, is het dus fijn als je omlaag gedwarrelde zooi snel opruimt. En als je het afsteken samen doet met wat buren (of nog beter: een hele straat) dan hoeft er minder gekocht te worden, deel je de kosten en geniet je met z’n allen, wat ook nog eens veel gezelliger is!
7. De goede voornemens
Nu half Nederland verslaafd is aan de runners highs en rokers door de algehele ontmoediging vanzelf geen trek meer hebben in hun saffie, vormen meer sporten en stoppen met roken steeds minder sterke voornemens. Vind jij het prettig om gemotiveerd het kraakverse jaar in te gaan met een bepaald doel of flinke uitdaging? De duurzame levensstijl heeft er talloze! Zo kan je er bijvoorbeeld voor kiezen om minder boodschappen in plastic verpakkingen te kopen, minder te vliegen, minder vlees te eten, minder water te verspillen, geen nieuwe spullen meer te kopen of vrijwilligerswerk te gaan doen.
En het is net zoals bij afvallen en stoppen met roken: op een gegeven moment is het geen uitdaging meer, maar simpelweg een manier van leven. Wat je voornemen ook wordt, ook al heb je er geen: ik wens je een mooi 2019! Dat er veel goeds op je pad mag komen. (En wie weet ook iets groens).
Hey, ik ben Sasja (42) en ik woon in een poppenhuisje in de Amsterdamse Jordaan. Na jaren geen letter op papier te hebben gezet, heb ik sinds kort mijn oude liefde schrijven weer opgepakt. Voor De Verantwoorde Praktijken van Sasja de Vos blog ik me drie keer in de rondte over zaken waar mijn hart als een malle van gaat kloppen: duurzaamheid en sociaal betrokken leven. Hoewel ik zo duurzaam mogelijk probeer te leven, leef ik niet 100% verantwoord. Een beetje speelruimte moet er naar mijn mening wel zijn. Bewust leven, maar niet super streng.