Het moestuinseizoen staat op het punt van uitbarsten! Er wordt binnen al veel voorgezaaid, erwtjes en andere koudeminners beginnen zich buiten al te laten zien en vanaf half mei kan er nog meer buiten gezaaid worden. Ik probeer in mijn tuin zoveel mogelijk voor elkaar te krijgen met zo min mogelijk middelen. De commercie doet ons vaak geloven dat we van alles moeten aanschaffen, maar dat valt best mee.

Ik geef je graag een aantal duurzame moestuintips! 

Foto: Unsplash – Stella de Smit

Moestuinbakken of volle grond

Moestuinbakken zijn geen must om je groente en kruiden te verbouwen. Je kunt ook gewoon in volle grond tuinieren! Wil je toch in bakken tuinieren omdat je dat handiger of mooier vindt? Ga dan als een echte straatjutter op zoek naar recycle hout. Er wordt enorm veel hardhout weggedaan bij o.a. tuinverbouwingen. Dit hout is nog zeer goed bruikbaar meestal. Ga daarom vanaf nu nooit meer een container of (ver)bouwplaats voorbij zonder dat je je ogen de kost geeft. Spreek iemand aan of bel aan om te informeren of je het hout mag meenemen. Daarnaast staan er op weggeefhoeken op Facebook en Marktplaats heel veel vrachtjes hout te geef. 

Ook van pallets kan je het hout gebruiken om je bedden te af te bakenen of om bakken mee te bouwen. Dit hout gaat iets minder lang mee, maar onze pallet tuintafel hebben we toch al 10 jaar in gebruik! 

Van halve stoeptegels maak je overigens ook prachtige verhoogde bedden. Hier kan je via weggeefhoeken en Marktplaats gratis aan komen! 

Potgrond en zaaigrond

Veel pot- en zaaigrond bevat helaas turf. Het winnen hiervan is totaal niet duurzaam; er komt CO2 vrij en hele landschappen worden verwoest. Maak je eigen potgrond door 4 delen tuingrond te mengen met 3 delen verteerde compost, 2 delen boomschors en 1 deel brekerszand. 

Potten en trays

Als je voorzaait of gewassen in pot kweekt, dan heb je uiteraard potten nodig. De single use plastics uit de supermarkt mijd ik zoveel ik kan. Maar mocht ik toch iets kopen in een plastic bakje, dan gebruik ik die als zaaitrays. Je kunt hier van alles in voorzaaien. Plastic potjes hoef je in principe niet te kopen, maar vraag aan medetuiniers of ze potjes voor je hebben. Meestal hebben ze stapels liggen! Je kunt ook potjes maken van wcpapierrolletjes of maak ze van krantenpapier. De papieren potjes kan je zo in de grond zetten, ze verteren namelijk vanzelf na verloop van tijd. 

Vouw het wcrolletje in vieren. Knip de vouwranden 3 cm in en vouw de uiteinden naar binnen. Vul het potje met aarde en je bent klaarkm te zaaien. Als het plantje groot genoeg is om uit te planten kan je deze met potje en al in de grond zetten. Het papier vergaat vanzelf!

Compost

Maak je eigen compost! Bouw een compostbak met het hout van pallets en plaats op een schaduwrijke plek. Verzamel grasmaaisel, takken, rauw groente afval, gewied onkruid (zonder zaad), bladeren en takjes bijvoorbeeld. Knip dit fijn, maak lagen van droog en vers materiaal en laat composteren. Met je compost voed je je eigen gewassen, en zo is het kringetje weer rond. 

Vermeerderen, stekken en zaad opvangen

De makkelijkste en goedkoopste manier om planten te komen is door het vermeerderen van je eigen gewassen. Dat kan door het ‘delen’ van je plant; je snijdt het wortelstelsel door. Dit kan bij rabarber bijvoorbeeld. Of stek je planten. Lavendel, rozemarijn, munt, citroenverbena en tijm lenen zich hier uitstekend voor. En natuurlijk kan je het zaad opvangen nadat je plant in de bloei heeft gestaan. Zo hoef ik al jaren geen rucolazaad meer te kopen; ik heb er genoeg van uit eigen teelt. 

Door zelf te vermeerderen weet je ook zeker dat je plant onbespoten is; beter voor de insecten, de bodem en voor jou!

Ruilen en lenen

In de moestuinwereld wordt er gelukkig heel veel geruild en geleend. Plantjes ruilen is fantastisch; van jouw overvloed deel je uit en je krijgt er iets nieuws voor terug. Ook wordt er veel gedeeld en geleend. Want heel veel spullen heb je maar soms nodig, en het is zonde om ze voor 90% ongebruikt in je schuur te laten staan. Dat geldt bijvoorbeeld voor een woelvork, een hakselaar, verticuteerhark of een zaag. Op een tuinderscomplex gaat dat lenen wat makkelijker dan wanneer je in je achtertuin een moestuin hebt. Maar ook hiervoor is social media enorm handig, en kan je bijvoorbeeld via Peerby in de buurt zoeken naar tuingereedschap. Lenen is altijd beter dan nieuw aanschaffen.

Hoveniers

Persoonlijk vind ik dat er teveel tuinen onnodig volledig op de schop gaan. Er wordt een nieuw plan door een tuinarchitect opgesteld en vaak verdwijnen er dan prachtige planten, struiken en bomen. Deze tip is misschien ook weer een beetje onconventioneel, maar ga eens langs hoveniers en tuinarchitecten bij jou in de buurt. Informeer of ze adoptiestruiken voor je kunnen regelen; gratis of voor een redelijke vergoeding (of een krat bier!). Vaak belanden er prachtige struiken en platen in een vuilcontainer: zo jammer en zo onnodig. Struiken breken de wind en huisvesten nuttige insecten, dus deze kan je op strategische plekken rondom je moestuin inzetten.

Je kunt daarnaast informeren of ze bij het snoeien van struiken en bomen ook direct het materiaal hakselen. In dat geval heb jij houtsnippers als composteermateriaal. Ook zijn houtsnippers perfecte bodembedekkers. In tijden van langdurige hitte en/of droogte zorgen houtsnippers ervoor dat je grond minder snel uitdroogt. Je hoeft dus minder water te geven. En tegelijkertijd profiteert het bodemleven ook van de aanwezige houtsnippers, wat weer resulteert in een gezondere bodem. En een gezondere bodem levert gezondere gewassen! 

Wie ben ik