Hey allemaal, fijn dat jullie weer meelezen. Afgelopen maand heb ik het veel te druk gehad om een blog te schrijven, daarom is deze wat uitgebreider om het goed te maken 😉. In mijn drie laatste blogs heb ik het al gehad over overbroekjes, nachtluiers en newborn luiers (waaronder ook vouwluiers zoals hydrofielen, prefolds en strikluiers). Deze blog over verschillende type wasbare luiers zal onder andere gaan over voorgevormde luiers, pocketluiers en alles-in-één luiers.
Een algemeen overzicht
Laten we beginnen bij de basics: wanneer je voor wasbare luiers kiest, zal je al snel merken dat er heel veel verschillende types zijn. Zo heb je luiers die qua gebruik erg lijken op wegwerpluiers, namelijk de alles-in-één (‘all-in-one’; AIO) en in zeker mate ook de pocketluiers. Daarnaast heb je wat men veelal het tweedelig systeem noemt, zijnde een absorberende luier met daarover een waterafstotend overbroekje. De luier zelf kan een tetradoek, prefold of strikluier zijn, zoals ik al kort besproken heb in mijn derde blog, of een voorgevormde luier. Daarnaast heb je ook nog het snap-in-one systeem waarbij je de absorberende stof vastklikt in het overbroekje, dit valt een beetje tussen het all-in-one en tweedelig systeem in.
Bij al deze types luiers heb je zowel luiers die sluiten met klittenband als luiers die sluiten met drukknoopjes. De voor- en nadelen van beide sluitingssystemen zijn exact hetzelfde als ik eerder besproken heb in mijn vorige blog ‘Over overbroekjes’. Namelijk de goede aanpasbaarheid van klittenband, maar vaak wel snellere slijtage. En het onderhoudsgemak van drukknoopjes, die je kindje bovendien meestal niet zelf kan opendoen.
Daarnaast bestaan al deze luiertypes, net zoals overbroekjes, zowel in een meegroei-versie (‘one size’) als in aparte maten.
Meegroeiluiers
Meegroeiluiers kun je meestal kort na de geboorte tot aan de zindelijkheid van je kindje gebruiken, simpelweg door de grootte aan te passen d.m.v. drukknoopjes en/of elastieken. De meerderheid van deze luiers bezit vooraan meerdere rijen drukknoopjes, waarmee de hoogte van de luier aan de buik aangepast kan worden, de beenomtrek past hierdoor ook aan. Een aantal herbruikbare luiers, zoals onder andere de Omni en Echo van SoftBums en de wolbroekjes ‘Wonderfluff’ van Stoffwindelei, zijn in maat aanpasbaar d.m.v. elastieken in de luier die bij aanspannen de beenopening verkleinen. Het grote voordeel van meegroeiluiers, is dat je een kleinere investering moet doen om heel de luierperiode door te komen. Bij vrij kleine pasgeborenen en prematuurtjes, zijn deze ‘one size fits all’ luiers vaak nog iets te ruim. En bij erg grote of stevige kindjes of kindjes die later dan de gemiddelde peuter zindelijk zijn, zijn deze luiers voor het einde van de luierperiode soms al te klein.
Luiers op maat
Luiers in aparte maten daarentegen gaan dus niet heel de luierperiode mee, maar passen je kindje slechts tot het een bepaald gewicht heeft bereikt (zeer vergelijkbaar met hoe wegwerpluiers per maat te koop zijn). Het grote voordeel hiervan is dat je luiers voor echt hele kleine baby’s of prematuurtjes kan kopen en ook voor de grotere en zwaardere peuters (er bestaan zelfs herbruikbare luiers voor kinderen en volwassenen die al eens een ongelukje hebben). Ook kan het gemakkelijk zijn als je meerdere kindjes van verschillende leeftijd in de luiers hebt, dat ze elk hun eigen maat luiers dragen en je de luier dus niet steeds van maat hoeft aan te passen naargelang welk kindje je aan het verschonen bent. Sommige luiers die per maat te koop zijn, zouden ook net iets mooier passen dan hun meegroei-variant. Zo heb ik bijvoorbeeld al vaker gelezen dat de pocketluiers van Little Lamb die op maat zijn, net iets beter passen en meer lekvrij zijn dan hun one size pocketluier.
Tegenwoordig hebben bijna alle luiermerken zowel meegroeiluiers als luiers per maat. Zo passen maat 2 luiers van TotsBots en van Little Lamb van 4 tot 16 kg resp. 9 tot 17 kg, wat eigenlijk bijna gelijk is aan de meegroeiluiers van Petit Lulu en Anavy die passen bij kindjes van ongeveer 4 tot 16 kg. Zowel TotsBots als Little Lamb hebben ook een maat 1 luier die past van ongeveer 3 tot 8 à 9 kg en een maat 3 luier die past vanaf 16 kg. Om de periode vanaf de geboorte tot de meegroeiluiers mooi passen te overbruggen, hebben onder andere Petit Lulu en Anavy ook newbornluiers op de markt gebracht die meegaan van ongeveer 2 tot 6 kg en dus min of meer vergelijkbaar zijn met de maat 1 luiers van veel merken die werken met luiers in maten. Enkele andere merken die vooral meegroeiluiers verkopen, zoals ook Bamboolik, hebben naast een newbornversie ook een XL-variant uitgebracht die kindjes zwaarder dan 15 kg passen. Er wordt dus een onderscheid gemaakt tussen luiers op maat en meegroeiluiers, maar tegenwoordig heeft zowat ieder merk beide soorten in zijn aanbod (al is het soms onder een andere naamgeving).
All-in-one (AIO)
Dit type wasbare luiers gelijkt het meest op wegwerpluiers. De absorberende stof is reeds vastgenaaid in het waterafstotende overbroekje, waardoor je deze luier steeds in zijn geheel verschoont. Deze luiers zijn zeer gemakkelijk om aan en uit te doen, waardoor ze vaak gekozen worden om te gebruiken in de opvang of wanneer oma of opa babysit. Zeker de luiers die met klittenband sluiten trekken erg op wegwerpluiers, alleen hebben ze veel mooiere printjes en zijn ze beter voor het milieu en je baby’s huidje 😉.
Een nadeel van deze luiers t.o.v. andere wasbare luiers is dat ze vaak als iets lekgevoeliger ervaren worden. Dit komt doordat ze minder makkelijk bij te boosten zijn en omdat de absorberende stof en de waterafstotende stof dicht tegen elkaar aansluiten (hierdoor wordt urine, bij verzadiging van de absorberende stof, gemakkelijker naar de buitenzijde van de luier gezogen).
AIO; nauw contact tussen binnen en buitenlaag
Andere nadelen zijn dat ze, zeker als de luiers wat dikker zijn, er vaak wat langer over doen om te drogen en de waterafstotende laag sneller zou slijten omdat deze telkens mee gewassen wordt. Deze luiers doe je beter niet in de droogkast, omdat dit de levensduur van de waterafstotende laag nog meer kan verkorten (alhoewel kwaliteitsvolle PUL hier wel tegen zou moeten kunnen) en de elastieken hier sneller door slijten.
De droogtijd kan verkort worden door materiaalkeuze (sneller drogende synthetische vezels of katoen in de absorptielagen verwerken), minder absorberende lagen in de luier te verwerken (waardoor je wel sneller moet verschonen) of door een deel van de absorberende lagen niet volledig in de luier vast te maken. Door enkele absorberende lagen bijvoorbeeld enkel vooraan of achteraan de luier vast te naaien, kan je deze lagen uitvouwen, waardoor ze makkelijker drogen. Ook is bij sommige AIO-luiers een deel van de absorberende lagen als aparte inlegger vast te klikken.
AIO met half vastgenaaide inlegger
Hoewel mijn voorkeur oorspronkelijk naar het tweedelig systeem uitging, o.w.v. de nadelen van dit type luiers waarover ik veel gelezen had, vind ik ze toch enorm fijn in gebruik. De dikkere AIO’s die wij hebben gaan mee naar de opvang en de dunnere gebruik ik eerder thuis. Wij ervaren eigenlijk zelden lekken met onze AIO-luiers, omdat we goed weten wanneer we ongeveer moeten verschonen.
AIO met uitklikbare inlegger
Pocketluiers
Bij dit type wasbare luiers is de waterafstotende laag vastgenaaid aan een vochtdoorlatende binnenlaag, maar zijn achteraan en/of vooraan beide lagen los van elkaar gelaten zodat een opening ontstaat waarin je absorberende lagen kan schuiven. Het voordeel hiervan is dat de luier perfect bij te boosten is naargelang het plasgedrag van je kindje.
Pocketluier; pocketopening met booster
De vochtdoorlatende binnenlaag bestaat meestal uit een synthetische stof zoals (polyester)fleece of een stay-dry polyesterlaag. Synthetische fleece heb ik persoonlijk niet zo graag omdat de microplastics die er af komen slecht zijn voor het milieu, maar het zorgt er wel voor dat je kindje langer een droog gevoel heeft (sommige kindjes hebben hier baat bij, terwijl andere net negatief reageren op fleece).
Toch zijn er ook pocketluiers op de markt met een natuurlijke binnenlaag, zoals bepaalde pocketluiers van Bamboolik met bamboe binnenlaag en die van Windelzauberland met katoenen binnenlaag.
Je kan gemakkelijk het absorptievermogen van deze luiers vergroten door een extra booster, prefold of hydrofiel in de pocketopening te steken, maar let op dat je deze niet te vol propt. Als je een te dik pak in de luier steekt, sluiten de beenopeningen soms niet meer zo mooi aan, waardoor je lekjes kan krijgen. Ook zal je kindje met een veel dikker pak tussen de benen zitten, wat oncomfortabel kan zijn als je overdrijft en bovendien zullen sommige kleertjes hier niet goed meer over passen. Sowieso moet je niet proberen om de luier zo lang mogelijk aan te kunnen houden, eens je kindje erin geplast heeft is het hygiënischer en fijner voor je kleintje om niet te lang te wachten met verschonen.
Hoewel er veel voorstanders zijn van pocketluiers, heb je ook heel veel tegenstanders.
Pocketluiers worden vaak als net iets minder lekgevoelig beschouwd dan AIO’s (hoewel de meningen hierover sterk kunnen verschillen), maar toch zijn ze wat lekgevoeliger dan het tweedelig systeem.
Persoonlijk vind ik het een tof systeem en hebben wij enkele pocketluiers waarvan ik zeer tevreden ben, maar we hebben evengoed een aantal pocketluiers die dik tegenvallen. De kwaliteit hangt dus enorm af van welk merk je gebruikt en de pasvorm kan zeer verschillen naargelang de luier en de bouw van je kindje. Ook verschuift de inlegger bij een pocketluier heel af en toe, waardoor je lekjes kan krijgen, terwijl de absorberende stof van een AIO-luier mooi op zijn plek blijft zitten.
Dubbele rij drukknoopjes heupknoopje
Ik ben meest fan van pocketluiers (en andere luiers eigenlijk ook) die sluiten met een dubbele rij drukknoopjes (en eventueel een extra heupknoopje), omdat deze net iets beter blijven zitten bij ons meisje. Ook heb ik voor pocketluiers liefst dubbele lekgootjes. Bij overbroekjes zijn dubbele lekgootjes een extra boordje rond de beenopening die deels voorkomen dat kleertjes onmiddellijk nat worden indien urine toch via de overgang absorberende-waterafstotende stof zou doorlekken naar de buitenzijde van de luier. Bij pocketluiers zitten deze gootjes meestal in de luier zelf (in de vochtdoorlatende binnenlaag) en vormen zo een extra barrière t.h.v. de liezen om vloeibare stoelgang beter in de luier te houden.
Dubbele lekgootjes inwendig thv liezen
Dubbele lekgootjes thv beenopening
Voorgevormde luiers (tweedelig systeem)
Deze luiers bestaan, net zoals vouwluiers, volledig uit absorberende stof en hier dien je nog een apart overbroekje over aan te doen om je baby’s kleertjes droog te houden. In tegenstelling tot vouwluiers, hebben deze luiers echt al de vorm van een typische luier (vandaar de term ‘voorgevormd’).
Tweedelig systeem minder contact tussen voorgevormde luier en overbroekje
Het voordeel hiervan is dat je de luier onmiddellijk om je kindje kan doen zonder eerst speciale vouwmethodes te moeten leren zoals je bij tetradoeken wel moet doen. Ook sluiten ze gemakkelijker (met klittenband of drukknoopjes) en hoef je dus niet te sukkelen met lintjes of klemmetjes zoals bij strikluiers of tetradoeken. Bovendien zijn ze vaak dikker én omsluiten ze je kindje perfect, waardoor je minder kans hebt op lekjes, in tegenstelling tot bijvoorbeeld bij prefolds.
Ook kan je bij een luierwissel vaak je overbroekje opnieuw gebruiken, zolang het nog proper genoeg is, en hoef je dus niet evenveel overbroekjes als luiers in huis te halen. Veel ouders wisselen af tussen 2 overbroekjes gedurende de dag, als je om de 3 dagen wast en rekent op 1 dag droogtijd, heb je dus maar 8 overbroekjes nodig voor overdag.
Dit systeem wordt als meest lekvrij beschouwd, omdat zowel luier als overbroekjes je kindje mooi omsluiten en omdat er minder contact is tussen absorberende stof en waterafstotende stof t.h.v. de beentjes. Bij overbroekjes met een fleece randje kan je dit contact best voor de zekerheid doorbreken, door met je vinger even tussen luier en overbroekje te gaan rondom de beentjes, anders heb je iets makkelijker contactlekkage.
Het gebruik van voorgevormde luiers is duurder dan vouwluiers, maar je hebt best degelijke en betaalbare merken en het gebruiksgemak vind ik zeer handig. Ook gaan deze, als je ze correct onderhoud en niet voor de allergoedkoopste luiers kiest, gemakkelijk 3 of zelfs meer kindjes mee. Dus op termijn een enorme besparing. Achteraf kan je ze vaak nog tweedehands doorverkopen of koop ze om te beginnen zelf tweedehands over, zo ben je veel goedkoper af en heb je het milieu extra gespaard.
Tweedeling systeem voorgevormde luier overbroekje
Snap-in-one (SIO; tweedelig systeem)
Dit systeem is eigenlijk een soort hybride tussen AIO-luiers en het tweedelig systeem.
Hierbij heb je een waterafstotende (meestal PUL) overbroekje, al dan niet met een dunne absorberende of vochtdoorlatende binnenlaag tegen verwerkt, en absorberende inleggers (bij het ene merk al wat eenvoudiger van vorm dan bij het andere) die je kan vastklikken in het overbroekje. Zo kan je de luier gemakkelijk in zijn geheel aandoen en uitdoen, maar op het wasrek bijna volledig uit elkaar halen om snel te laten drogen. Wanneer er een absorberende of vochtdoorlatende stof tegen de waterafstotende stof vastgenaaid is, dien je de luier in zijn geheel te verschonen. Als de absorberende stoffen echter volledig los te maken zijn van de waterafstotende (PUL) stof, kan je de buitenkant hergebruiken en telkens gewoon de inlegger verschonen. Dan volg je een beetje het principe van overbroekjes met een prefold, alleen kan de inlegger dankzij de drukknoopjes niet verschuiven in het overbroekje.
De meeste SIO-luiersystemen kan je zowel in hun geheel als afzonderlijk aankopen, je kan in het laatste geval bijvoorbeeld kiezen om enkel de cover te kopen en deze als overbroekje over eender welke andere luier gebruiken of je kan enkel inleggers kopen als reserve voor in de overbroekjes die je al in huis hebt. Als je een beetje handig bent, zou je zelfs met wat oude handdoeken of echte luierstoffen zelf inleggers kunnen maken voor jouw overbroekjes.
Tweedelig systeem SIO met waterdoorlatende binnenlaag
Tweedelig systeem SIO zonder extra binnenlaag
Onze luierstash
Zelf gebruik ik zowat alle luiertypes die ik tot nu toe in mijn blogs besproken heb.
Zoals ik in mijn derde blog ook al kort had aangehaald, gebruikten wij vouwluiers vooral de eerste maanden nadat ons kindje geboren was, omdat de meeste voorgevormde luiers die we toen hadden nog te groot waren voor haar. ’s Nachts en vanaf dat ze zo’n 4 à 5 maand oud was, stapten we over op onze voorgevormde luiers. Die hebben we meer dan een half jaar uitsluitend gebruikt, waarna we ook AIO’s en pocketluiers in huis hebben gehaald als onderdeel van mijn consulentenpakket en om in de opvang te gebruiken. Nu dienen de vouwluiers eerder als reserve en om te boosten, tot een toekomstige baby n°2 ze kan gebruiken, en gebruik ik thuis vooral voorgevormde luiers. In de opvang, bij oma en opa of op stap (zeker tijdens langere wandelingen) gebruik ik eerder AIO’s en pocketluiers.
Ons volgende kindje zal, in tegenstelling tot de eerste, wel wat newborn AIO en voorgevormde luiers kunnen dragen. Deels omdat ik deze nog niet ontdekt had toen wij met wasbaar begonnen (zijn er de laatste jaren veel meer herbruikbare luiers op de markt of vallen ze me nu gewoon meer op?), maar vooral omdat ik weleens een ieniemienie luierverslaving zou kunnen hebben 😉.
Mijn naam is Eva, dit najaar word ik 25 jaar, sinds vorig jaar ben ik getrouwd met de man van mijn leven en vader van ons bijna 10 maand oude dochtertje. Naast deze blogs geef ik recent ook (gratis) consulten over herbruikbare luiers. Wie dus graag persoonlijk uitleg over herbruikbare luiers van mij wil krijgen, kan mij contacteren op het e-mailadres evastrzeminski@nappys.be
