Ontspullen: Tips voor focus in huis (en hoofd)

Een tijdje geleden schreef ik dat minimalisme gaat over minder gedoe en meer focus. Een leven van minder, om meer uit dat leven te kunnen halen. Om tot de essentie te komen en energie te stoppen in díe dingen die echt belangrijk voor je zijn. Maar: om die belangrijke dingen te doen, moet je er eerst achter zien te komen wat je nu eigenlijk belangrijk vindt. Ontspullen is voor veel minimalisten de eerste stap richting een betekenisvol leven. Vol frisse moed begon ik daarom begin dit jaar met The Minimalist Game, een spel waarbij je elke dag meer weg doet. De eerste dag doe je één ding weg, de tweede dag twee en de dertigste dag doe je dus dertig dingen weg. De eerste helft van de maand ging het me gemakkelijk af. De tweede helft van de maand werd het steeds lastiger. Lees hier mijn bevindingen én tips om zelf aan de slag te gaan.

 

Na m’n soepele start veranderde ik toen het lastiger werd al snel van strategie: van random dingen wegdoen naar opruimen Marie Kondo style. Marie Kondo is een Japanse opruimgoeroe en werkt vanuit het principe ‘sparking joy’. Dat houdt simpel gezegd in dat je je focust op items die je geluk verhogen. Dat betekent dus ook dat je de items die je geluk niet verhogen weg doet. Geluk verhogen kun je hierin vrij breed nemen: het kan een item zijn waar je letterlijk vrolijk van wordt, maar het kan ook een item zijn dat je vaak gebruikt en dat je leven gemakkelijker maakt. Toen keek ik nog eens om me heen. Pijnlijk veel items keken me aan en waren een last: omdat ik ze schoon moet maken, ze ruimte innemen, ik ze moet onderhouden en opbergen, terwijl ze eigenlijk maar weinig waarde toevoegden. Geen ‘spark joy’, dus waarom had ik ze niet eerder opgeruimd?

 

En hier stuitte ik op mijn grote valkuil: op de een of andere manier is het ontzettend lastig voor me om me te ontdoen van spullen waarvan ik stiekem allang weet dat ik ze niet nodig heb. Neem bijvoorbeeld de Hitzone 19 cd die ik tegenkwam: ik was vergeten dat ik de cd had, maar op het moment dat ik ‘m weg wilde gooien kreeg ik ineens jeugdsentiment. Of een gehaktballenmaker in de keukenlade: deze lag er al jaren ongebruikt in, maar de gadget was nog zo goed als nieuw en het is verspilling van een mooi product als je het wegdoet. Rationeel had ik het al geconstateerd: van minder spullen krijg je meer rust en focus in je hoofd én dat was mijn doel. Maar emotioneel was mijn inner-hoarder nog flink de baas.

 

Inmiddels zijn we een aantal maanden verder en ben ik ruim duizend items armer. Wat ik met name heb geleerd door deze items weg te doen is dat ontspullen niet gaat over de spullen of het halen van aantallen, maar over het leren kennen van je eigen behoeften. Waar de ene rust ervaart bij tien spullen minder, is de ander pas tevreden als er nog maar tien spullen in een ruimte staan. Whatever je maatstaf ook is, het gaat er niet om wát die maatstaf is, het gaat erom dat je ‘m ontdekt. Ik heb ontdekt dat mijn maatstaf zich telkens weer aanpast: telkens als ik denk dat ik ‘er bijna ben’, ontdek ik weer iets nieuws over mezelf.

 

Een leuk voorbeeld is m’n kledingkast: de eerste stap was het afscheid nemen van items die ik niet meer pas. Vervolgens bleek dat er ook nog een aantal items waren die versleten waren. Nu zit ik op het punt dat ik me realiseer dat er veel dingen in m’n kast hangen die ik niet weg wil doen omdat ze ‘nog niet afgeschreven’ zijn, terwijl ik ze vrijwel nooit meer draag. Soms lonkt zelfs het idee van een capsule wardrobe. De maatstaf is er dus nog niet, maar elke keer kom ik een beetje dichterbij. Dichterbij mijn waarden en dichterbij de dingen die voor mij blijkbaar belangrijk zijn. Ik geloof dat dit mechanisme me helpt om ook in andere aspecten van m’n leven meer focus te krijgen, door te ontspullen oefen je simpelweg het mechanismen van minderen en loslaten.

 

Do it yourself

Lijkt het vooruitzicht van een opgeruimder huis én het (beter) leren kennen van je eigen behoeften je ook wel wat? Dan raad ik je zeker aan om eens te proberen of ontspullen ook iets is voor jou. Daadwerkelijk beginnen is vaak het lastigst met nieuwe gewoonten, daarom deel ik een aantal tips om van start te gaan:

Begin klein

Ineens duizend items op willen ruimen kan nogal heftig zijn, daarom raad ik je aan om klein te beginnen: doe bijvoorbeeld een maand lang elke dag tien items weg of doe the Minimalist Challenge waar ik eerder over schreef. Dit kost je maar een paar minuten per dag, kleine moeite, groots resultaat!

Bedenk vooraf wat je met de opgeruimde items gaat doen

Uiteraard kun je de items weggooien, maar je kunt er vaak ook nog andere mooie dingen mee doen. Zo kun je bijvoorbeeld spullen doneren aan een goed doel, het langsbrengen bij de kringloop, het weggeven aan vrienden of het doorverkopen via Marktplaats. De spullen een nieuw leven geven motiveert mij vaak om iets tóch weg te doen. Vaak vind ik het zonde om iets weg te gooien, waardoor ik het wil houden, terwijl als ik weet dat iemand anders het wél gaat gebruiken ik het helemaal niet erg vind om afscheid te nemen.

Keep it simple

Houdt een makkelijke methode aan: ruim bijvoorbeeld op per ruimte of volgens Marie Kondo nóg effectiever: per categorie. Dus gooi eerst al je boeken op een hoop en besluit dan welke je wilt houden. Je kunt je items bijvoorbeeld verdelen in drie stapels: houden, twijfel en wegdoen. De items van de laatste stapel kun je dan op een later moment nog een keer reviewen: Word je er echt blij van? Ga je het echt gebruiken?

Omarm het ongemak

Tijdens het opruimen kom je jezelf regelmatig tegen. Zo stelde ik mezelf telkens de vraag: kan ik m’n tijd niet nuttiger besteden dan met het wegdoen van spullen waar ik geen last van heb? Hierdoor leerde ik dat ik de aanname doe dat ik geen last heb van de spullen, terwijl ik telkens na een opruim-sessie constateerde dat ik opgelucht was dat ik weer een stapje gezet had. Omarm dus die momenten en kom erachter wat maakt dat je het lastig vind om op te ruimen en waarom je het dan tóch graag wilt doen.

 

 

En last but not least: enjoy the ride! Er zijn weinig dingen die zo tastbaar zijn als ontspullen: je ziet dagelijks de progressie die je maakt en het geeft vrijwel vanzelf al momenten van zelfreflectie. Het loslaten van spullen is niet altijd even gemakkelijk, wees hierin mild naar jezelf als het even niet lukt zoals je wilt. Het doel is niet om een x aantal items te halen, het doel is om te leren van jezelf. En hé… als jij dan van jezelf wilt leren met Hitzone 19 op de achtergrond, be my guest!

 

Stop nu met al die plastic flesjes op vakantie!
Research: Mijn ‘milieuzonden’ op een rijtje

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.